Voor wie ik heb liefgehad
Een roman over de kracht van herinneringen. Een mooi en ontroerend verhaal.
Mevrouw Louise Veldman zit in een bejaardentehuis - 'haar laatste oord' zegt ze 'vóór haar verdwijning'. Ze is intelligent, gevoelig en incontinent.
'Door de gang word ik naar de eetzaal gereden. Een wonderschone dag staat op het punt te beginnen. Het zal een dag worden als alle andere, een dag met een kop en een staart, drie verantwoorde maaltijden en weer een stap dichter bij de verdwijning, die ik nu binnen afzienbare tijd zal bereiken.'
'Als alle bewoners weg zijn en de aanwezige zusters TV-kijken of een krantje lezen, schuifel ik naar de eetzaal en geniet ik van de stilte, de rust, de ontspanning in mijn vermoeide lijf.'
Ze is ook een beetje prettig gestoord. Ze heeft een rebels kantje. Ze houdt er van mensen op stang te jagen - de hoofdverpleegster, de psychiater, haar schoondochter - en zo afleiding te brengen in haar eentonige rusthuisbestaan.
'En jij, Louise,' vraagt ze als ik op de rand van de behandeltafel zit, 'hoe compenseer jij je verdriet?' 'Ik help mensen die slecht compenseren. Ik neem ze bij de arm, leid ze naar de afgrond en geef ze een zetje.'
De situaties die zo ontstaan zijn niet altijd geloofwaardig, soms wat absurd.
De absurditeit samen met de humor maakt het voor mij juist een heel aantrekkelijk boek. Ik hou ontzettend van zijn schrijfstijl.
De zinnen in het boek zijn scherp geschreven en vaak grappig met een serieuze ondertoon.
'Wanda Ross, onze fysiotherapeute werkt twee dagen per week in het tehuis, maar voor noodgevallen houdt ze extra uurtjes vrij. Ik ben zo'n noodgeval. Ik ben mijn hele leven al een noodgeval, maar op mijn negentigste word ik uiteindelijk als zodanig erkend.'
Op een dag arriveert er een pakje voor haar. Het zijn haar oude dagboeken. Ze wil ze weggooien. Ze heeft de deur naar het verleden dicht gedaan en de oude dagboeken zetten die deur op een kier. Ze loopt al heel haar leven weg.
'Wie eenmaal gewend is aan het afstoten van lasten en alle daarbij behorende voorwerpen, hoeft weinig moeite te doen om onvoorziene obstakels, die zo nu en dan vanuit het niets tevoorschijn kunnen komen, uit de weg te ruimen.'
Herinneringen zijn als een kast met laden. Wanneer er herinneringen zijn, is het alsof je een lade uit een kast opentrekt en er ongevraagd ook emoties mee komen. Louise loopt al heel haar leven weg voor de liefde die ze zoekt en alle andere dingen. Het is een kast waarvan ze alle laden dicht wil houden.
Op aandringen van Fabio, een verzorger, begint hij de dagboeken aan haar voor te lezen.
'Alles wat Fabio nu voorleest, komt in volle vaart binnen en blaast me omver.'
Het haalt herinneringen boven van haar leven tijdens de oorlog, ervoor en erna, en van verloren liefdes. Haar verloren liefdes en alles waarvoor ze is weggelopen, beleeft ze nu opnieuw.
De voorleesscènes in het boek worden afgewisseld met het leven in het bejaardentehuis.
Het is een heel persoonlijk boek. Over het leven van de moeder van Marcel Vaarmeijer en over hemzelf. Ook de moeilijke relatie die de moeder heeft met haar zoon is pijnlijk om te lezen.
Blijft nog de vraag : wie heeft de oude dagboeken gestuurd? En is haar zoektocht naar de liefde echt voorbij?
Beluister hier een kort interview van de schrijver over het boek.
'Mis je hem nog steeds ...?' 'Ik mis iedereen Fabio. Ik mis mijn familie, mijn vrienden, mijn geliefden. Ik mis mezelf, wie ik was, wie ik werd, wie ik had kunnen zijn. Ik mis ze elke dag, elke nacht, nuchter en dronken, levend en dood.'