Max, Mischa & het Tet-offensief - Johan Harstad
Wanneer Max dertien is emigreert hij naar New York, Manhatton. Daar heeft hij moeite om zijn jeugd in Stavanger, Noorwegen, achter zich te laten. In kunstenares Mischa en zijn oom Owen vindt hij dierbare lotgenoten.
Wat een boek! Wat een vertelling! Traag en rustig voortkabbelend als het leven zelf.
Verkozen door het boekenpanel van DWDD tot het ultieme boek van de maand en winnaar van de Europese Literatuurprijs in 2018.
Een dikke pile, zeg dat wel, 1232 pagina's. En een vrij klein lettertype. Waarom zou je nog zo een dik boek lezen? Wie leest nog zulke kleppers? En waarom zou je dit boek willen lezen?
Dit boek heeft mij helemaal meegenomen. Voortgestuwd door het leven zelf, is het een coming-of-age roman van de jonge Max Hansen, die samen met zijn ouders en twee jaar oudere zus naar Amerika vertrekt. Zijn kindertijd in de jaren zeventig, tachtig, brengt hij door in Stavanger, een dorp in het zuidwesten van Noorwegen in een prachtige omgeving. Hij is helemaal weg van de film Apocalypse Now en speelt het Tet-offensief na met zijn vriendjes in de bossen van Stavanger.
Euch - het Tet-offensief - wat was dat ook alweer?
Het Tet-offensief was een aanval van het Noord-Vietnamese leger en de communistische Vietcong tegen de Amerikaanse en Zuid-Vietnamese troepen en begon op 31 januari 1968 en duurde grotendeels tot 26 februari 1968. De bedoeling was om Zuid-Vietnam communistisch te maken door een reeks onaangekondigde aanvallen op de Amerikaanse en Zuid-Vietnamese troepen.
Wil je meer weten over deze belangrijke gebeurtenis in de Vietnam-oorlog? Klik op onderstaande link om meer te lezen:
'Want het grote probleem van Garden City was niet dat het Amerika was, maar dat het zo ontzettend op thuis leek zonder het te zijn.'
En wanneer zijn moeder zegt dat hij misschien maar eens naar buiten moet gaan om kennis te maken met de paar kinderen van zijn leeftijd in zijn nieuwe buurt, niet binnen moet gaan zitten mokken, vegeteren en lummelen. Allemaal woorden voor nietsdoen.
'Dan was mijn dag meteen verpest, kapot en kon ik onmogelijk nog vergeten waar ik vandaan kwam en besefte ik weer dat ik ergens anders was. De dag was niet meer te redden.'
En de tijd gaat verder. Het is een belangrijk leidmotief in het boek.
'De dag begint.
Niets aan te doen. Niets, door niets en niemand niet. Dat is nog wel het ergste, geen ochtend zonder deze allesverslindende teleurstelling: weer een dag.'
Het is iets wat we nog vaak zullen tegenkomen in het boek. Ritmische zinnen, bijna hamerend over het genadeloos verstrijken van de tijd. Want daar gaat het om: de tijd gaat verder en het leven beukt in op de hoofdpersonen. Soms met ingrijpende grote gebeurtenissen, meestal met kleine dingen. En op een gegeven moment besef je: het is te laat om nog terug te keren. Het boek bevat prachtige zinnen. Veel zinnen raken de essentie van het leven en alleen daarom zou je dit boek dienen te lezen. Zoals op het einde van het boek:
'Dat alles beweging is. Stilstand bestaat niet. Er bestaan alleen te veel woorden.'
Aan te veel woorden maakt de schrijver zich in het boek ook soms schuldig. Het boek bevat veel lange zinnen. Soms zijn de zinnen te lang, wel een volledige pagina. Ook de fictieve recensies over de kunstwerken van Mischa vergen wel wat van de lezer. De werken en collecties worden uitgebreid geanalyseerd, soms tot vervelens toe. Het mocht wat korter. De auteur loodst de lezer door de muziek, toneelstukken, films en kunstwerken, zowel fictieve als echt bestaande.
Al bij al een briljant boek, geschreven in een briljante stijl, vaak ook mét humor over hoe levens kunnen lopen, ingebed in grote maatschappelijke gebeurtenissen die zich recent hebben voorgedaan.
Een boek dat je beslist een keer dient te lezen!