Wanneer het dienstmeisje van de welgestelde familie Rajasekharan om onduidelijke redenen wordt ontslagen, is dat de zoveelste gebeurtenis die het leven van de zesjarige Aasha op haar kop zet. Tegen de achtergrond van het broeierige Maleisië van de jaren zestig gaat het verhaal terug in de tijd om complexe geheimen van een immigrantenfamilie te onthullen.

Wat een krachtige indrukwekkende debuutroman. Een mooie schrijfstijl, heerlijke zinnen in een taal die bruist. En een verhaal dat je vanaf het begin mee neemt. Stapje voor stapje terug in de tijd om de duistere, complexe familiegeheimen en leugens te onthullen van een immigrantenfamilie.

'De geschiedenis begint pas op het punt waar het misgaat; de geschiedenis wordt pas geboren bij narigheid, bij verwarring, bij spijt. Zodra het woord Waarom pal op de hielen wordt gezeten door het geniepige, weemoedige woord Als. Als nu eens niet... Als nu maar... Ware het niet... Die nutteloze Alzen der geschiedenis. En dan is er nog - onafgebroken beletsel, dwaalspoor, storend element bij de achterwaartse zoektocht naar de vraag naar het waarom - die andere vorm van  retrogressie: Als we het maar weer konden hebben als toen. Een Nieuw Begin. Als we maar terug konden...'

                 - Graham Swift, Waterland (vertaling: Rien Verhoef)

'De zon gaat onder en de hemel kleurt rood, pijn wordt hevig, licht sterft weg. Avond is
wanneer de jasmijnbloesem zich opent, zeggen dwazen.
Maar avond is de grote heldere dageraad
wanneer de gekamde hanen overal in de hoge stad kraaien en avond duurt een hele dag
voor hen die geen geliefde hebben.'

                        - Kuruntokai 234 (vertaling: George L. Hart)

Met deze twee epigrammen wordt de toon gezet van deze indrukwekkende roman. 'De geschiedenis begint op het punt waar het mis gaat.' Het verhaal begint op 6 september 1980 wanneer het dienstmeisje Chellam om onduidelijke redenen het Grote Huis wordt uitgezet, terug naar haar vader. Het is de laatste gebeurtenis in een hele reeks gebeurtenissen die eraan vooraf zijn gegaan. 

Hoofdstuk voor hoofdstuk neemt de schrijfster je mee, stapje voor stapje, terug in het verleden, tot waar het allemaal begon in 1899. Toen verliet de grootvader van Appa zijn dorpje aan de oostkust van India en voer hij over de Golf van Bengalen om in een vreemd land zijn geluk te beproeven. 

Het boek, een soort familiekroniek, gaat vier generaties terug. Als een ui die de auteur laagje voor laagje afpelt, kom je steeds meer te weten over de onverkwikkelijke geschiedenis en geheimen van deze rijke familie. Want niets is wat het lijkt.

Over mensen en hun onvermogen om elkaar lief te hebben. 

Het is een boek om langzaam te lezen en te genieten van de mooie zinnen en de schrijfstijl. Hoewel het zeker geen feel-good-roman is. 

Taalgebruik

'Maar hoe langer Aasha naar die vlinder kijkt, des te meer haar ogen zoeken naar die ongrijpbare zweem blauw, en hoe meer de paniek haar gezicht oren nek schouders bedekt, totdat het voelt alsof ze overal door koortsige handen wordt aangeraakt, en het enige wat ze kan denken, hoewel de woorden haar op dit moment niets zeggen, is:
te laat te laat te laat. Is er iemand anders die te laat komt om Aasha te redden, of is ze zelf te laat voor een onbekende maar belangrijke afspraak? Dat weet ze niet, dat kan ze niet weten, en niet weten is het ergste; wat moet ze doen om dit recht te zetten? Net wanneer ze in tranen wil uitbarsten, doordrongen van dit onveranderlijke besef, duikt de vlinder in de richting van haar gloeiende gezicht, en daar is hij, vlak boven haar neus zo groot als een vleermuis zo groot als een kraai zo groot als een uil, alleen is hij nu helemaal blauw, hoewel hij nog steeds een zwarte schaduw over haar gezicht werpt, een zwarte uilvormige schaduw, en de tranen die rond en vol in haar keel hangen wellen op tot een kartelige kreet.'

Verder vond ik de personificatie van geruchten en feiten in het kader van de nasleep van de verkiezingen geniaal geschreven. 

Een voorproefje:

'In onzichtbare zalen van het land zaten mannen achter lange tafels de stemmen uit de volle stembussen te tellen. Die zalen waren stil, op een paar zwakke geluidjes na: plafondventilatoren die kraakten als vermoeide gewrichten, droge vingers die schrapend over papier gleden, tongen die aan duimen likten. Stak Gerucht in deze zalen voor het eerst de kop op? Deelde het hier porren uit, knaagde het in het geniep aan hoopvolle harten van mannen, aan hun o zo grote dromen over vrede en compromissen? Of gebeurde dat buiten in de overvolle straten, waar het psst psst en de plagerige kreetjes van Gerucht aanvankelijk niet te onderscheiden waren van het gekraak van de drooggereden fietskettingen van de krakkemikkige rijwielen van  Mat Din en miljoenen anderen zoals hij? Glipte Gerucht met een steels gezicht de vis- en vleesmarkten en kopitiams binnen voor een heimelijke ontmoeting met Feit? Zag Appa hen hand in hand langs de ongewassen ramen van het partijkantoor sluipen toen hij tijdens het bekendmaken van de resultaten zijn hongerige, ongeschoren mededromers de hand schudde? Bezochten Gerucht en Feit de dag daarna in vermomming de officieuze overwinningsbijeenkomsten? Hielpen ze Appa op de schouders te hijsen van zijn vreugdevolle aanhangers en slopen ze toen weg om samen met de verliezende gomen te gaan zitten treuren?

   Het is met geen mogelijkheid te zeggen, maar drie dagen na de verkiezing doken Gerucht en Feit 's middags op in een bloedheet Kuala Lumpur; Gerucht in een rode jurk en Feit in een jacquet, en gaven zich op straat over aan een obscene tango...'

Meesterlijk gewoon!

Er worden veel Tamil woorden in de tekst gebruikt die achteraan in de Verklarende Woordenlijst worden uitgelegd. Kopitiams zijn 'toko's waar kan worden ontbeten' en gomen betekent de 'hogere stand, hoge heren, esthablishment'.

Jammer dat dit schitterend debuut in het Nederlands niet veel aandacht heeft gekregen.

Lees deze interessante recensie (Engels) over Evening is the Whole Day:

Klik op onderstaande balk om een interview (Engels) te lezen met de schrijfster over haar boek:

In onderstaande video leest de auteur voor uit  haar boek in het Engels.

Neem ook een kijkje op de website van Peetra Samarasan.

***

'Aasha had haar schoenen aangetrokken, en ze waren op weg gegaan. Zo eenvoudig was het. Want dat zijn wonderen soms: stil, onaangekondigd, onopvallend behalve voor degenen die ze ten deel vallen.'

***