Drie dagen in het leven van de bejaarde Casper en zijn vrouw Hester. Na een bewogen leven brengen ze hun dagen door in Huize Hemelrijk, een huis dat even vervallen is als zijn bewoners.

Hemelrijk is een in sobere, roerende stijl geschreven levensdrama van een gepassioneerd man, deels verteld vanuit de blik van de jongeman die trouw de boodschappen voor het echtpaar doet, de tuin aanharkt en luistert naar de humorvolle en inmiddels vaak verwarde woorden van de oude man, deels vanuit de held zelf. Hemelrijk het romandebuut van Thé Lau, staat vol scherpe observaties en levensechte dialogen, en is een met veel compassie verteld verhaal over (verloren) liefde, de geneugten des levens en de (letterlijk) naderende dood.

- achterflap boek

Ik verwachtte dan ook nogal wat van dit boek. Het boek heeft mijn verwachtingen niet ingelost.

Het boek begint in 1911. De jonge meneer Vegter werkt in zijn tuin. Hij schildert maar is geen begenadigd schilder. Het is de tuin die een wonder is in dit polderland. Zijn vrouw is Maaike en de baby is Hester. 

'Ze is in alle opzichten een voorbeeldige vrouw, maar... er ontbreekt iets, denkt de jonge meneer Vegter.
   Het is het begin van de twintigste eeuw, en over ontbrekende elementen in een gezinsleven wordt - naar men later zal menen - weinig nagedacht, en nog minder gesproken.'

Het boek bestaat uit drie delen - dag I, II en III - letterlijk drie dagen in het leven van Casper ten Huize Hemelrijk, het ouderlijke huis dat Hester heeft geërfd.

Het verhaal wordt deels verteld vanuit het perspectief van de jonge man Joris die de tuin onderhoudt en nu ook de boodschappen doet. Het is geschreven in de derde persoon enkelvoud - hij - wat veel afstand schept. De dialogen zijn in het ik/je perspectief geschreven.

En deels uit gebeurtenissen die Casper herbeleeft, dus vanuit zijn perspectief, uit zijn kindertijd en jeugd, erotische herinneringen, flashbacks, flarden en herinneringen. Steeds wordt afgewisseld met fragmenten in het heden.

Beetje bij beetje komen we meer te weten over het leven van Casper uit de mist van flarden en fragmenten in het warrige geheugen van de oude man. Net zoals het geheugen van de oude man warrig en verward is, komen ook de verschillende fragmenten in het boek warrig en verward over. 

Het kostte mij veel aandacht en inspanning om het boek te lezen. Sommige passages zijn echt onaangenaam om te lezen.

Het eerste deel Een boodschapper is nogal theatraal geschreven en gaat letterlijk over de naderende dood en vindt zijn ontknoping in het voorlaatste hoofdstuk De terugreis.

In het hoofdstuk DE DAGJE AAN DE STRAND gebruikt de auteur een soort kindertaal die de kleine Casper spreekt en denkt. 

'Zo stuif tegen de einde van de middag toch nog de fijne zand vanaf de duin in mijn ogen. De geluid van de zee dreun om me heen en ik ben bijna blind per se. Ik wilde dat nu juist voorkomen. De hele dagje is me dat gelukt. Dat was niet moeilijk toen we nog bij de schuim speelden. Bij de ongevaarlijke ondiepe water. Maar de water is dieper geworden...'

Zo gaat het het hele hoofdstuk door en het komt nog een paar keer terug in het boek.

Het kleine kind maakt fouten met de lidwoorden. Zo gebruikt hij altijd het lidwoord 'de' en vervoegt hij de werkwoorden niet juist.  Vaak wordt op het einde van de zin de woordjes 'per se' gebruikt.

Toch vind ik de kindertaal niet geslaagd. De zinnen zijn te lang en er komen nog moeilijke woorden in voor een kind dat nog geen werkwoorden kan vervoegen. De kindertaal komt voor mij ongeloofwaardig over. Ik ken geen enkel kind dat zo praat. Of het gaat hier over een kind met een leerachterstand, maar toch. De niet geslaagde kindertaal stoorde mij bij het lezen.

Helemaal onaangenaam werd het in het hoofdstuk EEN BRAK ZOOITJE waarin Casper nog geen hele zin gezegd krijgt. Het klinkt als volgt:

'... nee, niet Joris, die harkt de tuin... met jou, met jou was het hard... wat lach je daar nu, op het nachtkastje... in het donker... bijna onzichtbaar... maar ik zie je wel... ondanks dat mijn ogen minder worden, ook mijn kind, zit in de aarzeling... de aarzeling van mensen... onthoud dat goed... dat is de aard van mijn testament... de clausule van de aarzeling... bruine inkt op een geel contract... dat zodra je erop pist zal gaan branden... maar schrik dan niet... spring wel snel op...'

Zo gaat het enkele pagina' s door. Vermoeiend om te lezen, zeg dat wel. 

Angst voor de dood

Casper en zijn vrouw zijn oud.

'Dat is op zich niet erg, als er maar genoeg wordt gedaan. Maar er wordt niet genoeg gedaan, er is altijd te veel werk, en het wordt steeds meer. Alles en iedereen wordt ouder en de natuur woekert daar niets ontziend overheen.'

Zo is het huis en de tuin in verval net als de bewoners.

Casper ligt min of meer geveld te bed door verschillende gezondheidsproblemen. Hij dommelt, doezelt, droomt en haalt jeugdherinneringen op. Joris blijft hem bezoeken en hoopt iets op te steken van de contacten met de oude man maar telkens wanneer het om iets belangrijks begint te gaan, wimpelt de oude man de conversatie af.

Het is Caspers doodsangst die hem voortstuwt in zijn vertellingen.

Het is zeker een boek dat blijft hangen na het lezen, over ziek worden, oud worden en doodgaan of beter gezegd over de angst om ziek te worden, oud te worden en dood te gaan.

Bij het lezen van dit boek heb ik het idee dat de schrijver zijn eigen weg gegaan is - soms wars van literaire conventies.

De schrijver was zanger, muzikant, componist en schrijver. Hij is 62 jaar geworden. Op 23 juni 2015 is hij thuis overleden aan keelkanker. Hij koos voor euthanasie.

Lees hier meer over Thé Lau op de officiële website:

https://www.thelau.com/

Thé Lau (midden) met The Scene Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A9_Lau_(muzikant)