Geuren

Een geur kan een kleur zijn of een vorm. Een herinnering, een plaats, een plek in het geheugen. Van Aarde en Acacia over Gevangenis en Groente tot Zwembad en Zwerftochten. Een schitterend boek dat laat zien wat een letter van het alfabet kan doen met het hart van een schrijver.

Een boekje om elke zin twee keer te lezen. Zo mooi, zo poëtisch. Dit is Philippe Claudel op zijn best. Ongetwijfeld het meest persoonlijke boek van de schrijver.

In 63 korte hoofdstukjes beschrijft Philippe Claudel een geur uit zijn verleden. Stop je neus in het boek en snuif op elke bladzijde een geur op, van Asfalt en Begraafplaats tot Koffiebranden, Openbare toiletten, Tortelduiven en Stoppelakkers.

Met de geur komt ook een vergeten wereld weer tot leven, soms eenvoudig, soms complex, soms groot en wijd, af en toe ingetogen of beknot.

Claudel vertelt over de grond waarop hij is geboren, leeft en werkt, zijn geboortestreek in Frankrijk, in het stadje Dombasle-sur-Meurthe in de Vogezen en waar hij ook begraven wil worden.

'Doe mij maar een laatste kuil. Ik zou hem met plezier zelf graven, maar dan denken ze vast dat ik gek ben. Ik wil in Bombasle worden begraven, recht tegenover het huis waar ik ben opgegroeid, niet te ver van onze tuin. In het land van de Rambêtant en de Sânon. Dat is mijn laatste wens. De aarde is aan beide kanten van de weg hetzelfde. Zwart, met de geur van een moestuin en de goede vochtigheidsgraad. Ik heb genoeg open graven gezien en genoeg kuilen gegraven om te weten waarover ik het heb. Door te graven leer je sterven.'

Deze virtuoos van de taal neemt je mee in een wereld waar de tijd even lijkt stil te staan, in de elastische uren van de zomer, op de smalle, met rijp graan omzoomde wegen, waar de zon graaft tussen de grijze kiezels, in de gevangenis waarin lichamen, zielen, dromen, berouw en woede marineren als in een afgesloten kookpot en waar net als de mensen die ze gezelschap houden, de geuren geen moeite meer doen om zich netjes aan te kleden en goed voor de dag te komen. De geuren geven het op. In de gevangenis ruikt het beknot.

'De woorden op een rij zetten, hun lettergrepen opsnuiven, is als het schrijven van het grote gedicht van de wereld en je diepste verlangens...
Iedere letter heeft een geur, ieder werkwoord een parfum. Ieder woord roept in het geheugen een plek op met de bijbehorende geuren. En uit het verhaal dat langzaam maar zeker wordt geweven, dat lukraak wordt gevlochten uit het alfabet en je herinneringen, ontstaat een prachtige rivier, geurig en met duizend zijarmen, van het leven dat we gedroomd hebben, het leven dat we geleefd hebben en het leven dat nog komt, die ons beurtelings meevoert en ontsluiert.'

Geuren is een boekje om dicht bij je te hebben, om in weg te neuzen en mee in slaap te vallen. 

Een boekje van een groot schrijver met een fijne neus.