Een man die liefheeft, treurt en droomt, en die op het eind van zijn leven met verbazing terugblikt op alles wat hij heeft meegemaakt. Een prachtig kleinood over een heel leven.

Een heel leven is een klein boek maar het omspant een heel mensenleven.

De hoofdpersoon is Andreas Egger, een eenvoudig mens die hinkend door het leven gaat. Het is een leven van vallen en opstaan. Hij is ongeschoold, arbeider, zijn geliefde overlijdt, hij maakt de opkomst van het nazisme mee, ziet de opkomende industrialisatie en blijft overeind. 

'Ieder hinkt zijn eigen pad'.

Dit zegt de ondertussen bejaarde Egger tegen een dame die gevallen is. Het gaat over de beperkingen in het leven en hoe je daar een weg in vindt.

Prachtig literair geschreven, rustig en elegant tegelijk. Met een kalme vaart leest het boekje verder.

In een Alpendorpje dringt de moderne tijd binnen tegelijk met het opgroeien van Andreas Egger. Als kind groeit hij op bij herenboer Kranzstocker die hem met tegenzin opving en waar hij hard moet werken en slaag krijgt.

Later gaat hij werken als ongeschoolde arbeider bij de firma Bitterman & Zonen. Hij helpt mee met de eerste kabelbaan en elektriciteit in het dorp te brengen en trouwt met Marie. De liefde ontvalt hem weer wanneer zijn vrouw omkomt in een lawine.

'Later herinnerde hij zich de jaren na de lawine als een lege, stille tijd, die maar langzaam en bijna onmerkbaar weer met leven werd gevuld.'

Wat een mooie zin! Zo staan er veel in het boekje.

Drie jaar later wordt hij opgeroepen om in de oorlog te gaan vechten. Hij wordt naar Rusland gestuurd, om het oosten te bevrijden. Hij wordt krijgsgevangen gemaakt van de Russen en blijft acht jaar in een werkkamp. In 1951 kan hij naar huis terugkeren.

Wanneer hij terugkomt, is er veel veranderd in het dorp. De straat is verbreed en auto's lossen elke dag dagjesmensen, wandelaars en skiërs in het dorp. De meeste kippen en varkens zijn verdwenen. Een boer heeft zijn mestvork aan de wilgen gehangen en biedt nu toeristen onderdak in plaats van koeien.

'Egger accepteerde al die veranderingen met stille verwondering.'

In de vergaderzaal van het nieuw gemeentehuis ziet Egger met andere dorpsbewoners hoe twee jonge Amerikanen voor het eerst op de maan lopen.

Uiteindelijk omspant het boekje ongeveer tachtig jaar van het leven van een mens tegen het decor van een Alpendorpje aan de voet van de bergen en de dikke sneeuw die zijn stille getuigen zijn.

Zinnen die ik mooi vond:

'Egger wist dat de dood zich al achter zijn voorhoofd verschool.

'Hij voelde zich deel van iets groters, iets wat zijn eigen krachten ver te boven ging en wat, niet alleen het leven in het dal, maar de hele mensheid vooruit zou helpen.

'Hij wist dat zijn leven aan een dunne draag ging... maar hij voelde dat hij vanbinnen rustig werd en dat de verwarde en vertwijfelde gedachten die zijn hart als een zwarte wolk omhulden, in de berglucht geleidelijk verdwenen tot er niets meer dan pure droefheid overbleef.'

'Hij... zag hoe de bergen met de eerste zonnestralen uit de nacht opdoemden, en hoewel hij dat schouwspel al duizenden keren had gadegeslagen, ontroerde het hem deze keer op een vreemde manier. Hij kon zich niet herinneren ooit in zijn leven zoiets moois en tegelijk ontzagwekkends te hebben gezien.'

'Hoewel de opdracht in het begin nog enigszins duidelijk leek..., had hij al na een paar dagen niet meer precies kunnen zeggen waarom hij daar was en waarvoor of tegen wie hij eigenlijk streed. Het was alsof de pikzwarte Kaukasische nachten, waarin het kanonvuur aan de horizon van bergkammen bloeiende bloemen leek te werpen die weerkaatsten op de angstige of wanhopige of afgestompte gezichten van de soldaten, elke gedachte aan zin of onzin al in de kiem werd gesmoord.'

'Even had hij het gevoel weer kind te zijn en hij was bang dat de oude man op zou staan en uit zou groeien tot een berg.'

'Hij voelde zich thuis in zijn nieuwe huis. Het was hierboven soms een beetje eenzaam, maar hij beschouwde zijn eenzaamheid niet als een gemis. Hij had niemand, maar hij had alles wat hij nodig had, en dat was genoeg.'

'Volgens zijn geboortebewijs... werd hij negenenzeventig. Hij had het langer volgehouden dan hijzelf ooit voor mogelijk had gehouden en over het geheel genomen kon hij tevreden zijn. Hij had zijn kindertijd, een oorlog en een lawine overleefd.'

Lees een interview met Robrt Seethaler over Een heel leven