Duizend-en-een-nachtmerries - Rodaan Al Galidi
Een bundel met 35 korte verhalen over mensen en het leven. Over misverstanden en situaties uit het dagelijkse leven. Steeds met een knipoog en een humoristische ondertoon.
Ondanks de titel 'Duizend-en-een-nachtmerries' hier geen gruwel en lugubere verhalen die je uit je slaap houden. Verwacht geen Edgar Allen Poe verhalen. Het is Rodaan Al Galidi. In het voorwoord stelt hij ons meteen gerust in de MEDEDELING TER GERUSTSTELLING:
'Beste lezer,
Wees gerust. De personages in dit boek zijn in het echt niet gestorven of gedood. Ze leven nog en de schrijver heeft hun allen een exemplaar van dit boek geschonken als bedankje, omdat hij hen mocht gebruiken ter inspiratie voor zijn verhalen. Hij heeft hen niet laten sterven aan het einde van de verhalen omdat hun levens te saai waren en alleen hun dood die van de nodige spanning voorzag, maar omdat de schrijver - misschien moet ik vermelden dat ik dat ben - niet over het talent beschikt om hun levens spannender voor te stellen zónder hun dood. Dus wees gerust.'
Rodaan
De titel doet ons denken aan de vertellingen van 'duizend-en-een-nacht', verhalen die samen tot de krachtigste en indrukwekkendste uit de literatuurgeschiedenis behoren. Gedurende 1001 nachten vertelt Sheherazade talloze verhalen aan koning Shahriar, verhalen die nu klassiekers zijn zoals 'Sinbad de zeeman', 'Aladdin en de wonderlamp' en 'Ali Baba en de veertig rovers'.
De vertelkunst van 1001 Nacht creëert een verbinding tussen seksualiteit en de dood, twee veel voorkomende thema's in de literatuur. Koning Shahriar heeft de gewoonte om elke nacht een meisje te ontmaagden, waarna ze terechtgesteld wordt. Nu is het de beurt aan Sheherazade. Om aan haar gruwelijke lot te ontkomen, vertelt ze de koning verhalen. Deze zijn zo spannend, erotisch en verleidelijk dat de koning aan het einde van de nacht het niet kan opbrengen om haar te laten ombrengen. Elke nacht eindigt met een verhaal dat nog niet is afgelopen en elke nacht krijgt Sheherazade uitstel van executie.
Ze ademen een sfeer van onvervuld verlangen.
De 35 verhalen van Rodaan zijn zeer herkenbaar omdat ze gebaseerd zijn op situaties uit het dagelijks leven en tegelijk hebben ze ook iets wonderlijks en niet-alledaags. Het zijn geen nachtmerries maar altijd vrolijk zijn ze ook niet. Sommige ontlokken een glimlach, een grimas en soms ook een traan.
Ze tonen ons de kleine kantjes van mensen en van de (Nederlandse) maatschappij. Rodaan is een goede observator en schrijft steeds met een laagje humor.
Wist je dat Rodaan Al Galidi afkomstig is uit Irak en sinds 1998 in Nederland woont? Omdat hij in eerste instantie niet naar school mocht, heeft hij zichzelf Nederlands leren lezen en schrijven. Sindsdien publiceerde hij zes romans en acht dichtbundels.
Voor zijn roman Hoe ik talent voor het leven kreeg (2016) verwerkte hij zijn ervaringen als asielzoeker.
ADRIAAN VAN DIS schrijft erover:
'Hoe ik talent voor het leven kreeg is een betoverende roman over de ervaringen van een asielzoeker met een onbarmhartig regime: polderbureaucratie zo taai als klei. Al Galidi houdt ons een spiegel voor. Een spiegel waar we niet van mogen wegkijken.'
Het is een boek dat op mijn (lange) te-lezen-lijst staat en ik zeker wil lezen.
Het vierde kortverhaal uit de bundel ZIJ WOONT BOVEN IN HAAR KAMER, gebruik ik graag in de Samen Lezen sessies die ik als leesbegeleider houd om mensen dichter bij elkaar te brengen en met zichzelf en anderen te verbinden. Het brengt altijd het een en ander teweeg bij de deelnemers.
Laura is een jong meisje die niet tot deze wereld behoort. Ze is zuiverder, zachter, een engel, van vlees en bloed. De schrijver leerde haar kennen toen hij een tuinklus deed voor haar moeder. Hij nodigt haar uit voor een etentje. Haar moeder had verteld dat ze de hele tijd boven in haar kamer zit, niets anders deed dan dat, en dat het misschien wel goed voor haar was om af en toe eens naar buiten te gaan. Maar Laura is heel gevoelig en het leed dat ze ziet is niet te verdragen voor haar en de geluiden die ze hoort zijn te hard. Ondanks dat de jonge man haar wijst op de schoonheid rondom ons, lukt het hen niet om samen in een restaurant iets te eten. Sommige mensen zijn te mooi en te zacht voor de hardheid van deze wereld. Hoewel Laura een extreem voorbeeld is, is ze wel een herkenbaar personage omdat veel mensen een beetje Laura in zich hebben, in mindere mate maar toch.
Aansluitend gebruik ik graag het gedicht van Adam Zagajewski Tracht de verwonde wereld te bezingen:
'Tracht de verwonde wereld te bezingen.
Gedenk de lange junidagen,
de wilde aardbeien, de druppels roséwijn.
De brandnetels, die steevast door ballingen
verlaten panden overgroeiden.
Je moet de verwonde wereld bezingen.
Je aanschouwde stijlvolle jachten en schepen;
één had een lange reis voor de boeg,
anderen wachtte enkel het zilte niets.
Je zag vluchtelingen op weg naar nergens,
je hoorde de beulen een lied van vreugde zingen.
De verwonde wereld hoor je te bezingen.
Gedenk de ogenblikken waarop jullie samen waren
in een witte kamer, het gordijn bewoog.
Keer in gedachten terug naar het concert toen de muziek losbarstte.
In de herfst raapte je de eikels in het park
en bladeren dwarrelden over de littekens van de aarde.
Bezing de verwonde wereld
en de grijze, door een lijster verloren veer,
en het zachte licht, dat dwaalt en verdwijnt
en weerkeert.'Uit: Anteny (Antennes), 2005