De vondeling -         Sarah Meuleman

Een achtjarig meisje doet op een afgelegen strand een macabere vondst. Ze ontdekt een dode baby in een doek. Twintig jaar later keert ze terug naar het eiland met alleen de herinneringen aan de dode baby en de wil om er achter te komen wat ze toen echt heeft gezien.

Over de kracht van herinneringen en durf jij op je herinneringen te vertrouwen?

Op de cover staat: 

'Herinneringen zijn verhalen.
   Verhalen zijn fictie...'

Zijn herinneringen dan fictie? Dit boek gaat over verhalen en over de kracht van herinneringen en alles er tussen. Voortdurend is het spanningsveld aanwezig tussen feit en fictie en vraag je je als lezer af 'Is dit echt gebeurd of niet?'

Dit is het derde boek van de Belgische schrijfster en journalist en het is een roman en thriller tegelijk. 

In de proloog ziet een achtjarig meisje iets liggen in de branding van een verlaten eiland: een bundel met een pop van iemand die ze is vergeten. Ze loopt ernaar toe.

'Ze haalt de stof omhoog.
Later zal ze zich afvragen wanneer ze het wist, maar het moment van een onthulling, die ene seconde tussen weten en niet weten, valt nooit meer terug te halen. Ineens begrijpt ze het, beseft met elke vezel in haar lijf: twee glazige ogen, stijve wangen, ijshuid onder haar vingers.
   In paniek tilt ze de bundel op die vochtig voelt en zwaar. Word warm, word warm. Ze drukt de natte doek tegen haar borst. Beweeg, beweeg. Ze huilt, drukt harder, wiegt de bundel terwijl alles in haar weet: dit is geen pop. Dit is geen speelgoed.
Dit is écht.'

Maar hoe echt is echt? Kun je vertrouwen op je herinnering of is het verbeelding? 

Het begint al bij de romantische kaart vooraan in het boek. Het zijn bestaande eilanden maar het is ook vertekend. Speciaal voor het boek is deze kaart getekend door Lotta de Beus. Er staan een paar plekken op die niet overeenkomen met de werkelijkheid. Dus hier begint het al: het thema van haar boek: wat is echt, wat is verzonnen? Wat is er vroeger echt gebeurd, wat is een verhaal geworden in de herinnering dat niet meer overeenkomt met de werkelijkheid?

Dan volgen er vier hoofdstukken die onmiddellijk mijn aandacht trokken: VILLEN, VLEZEN, VULLEN, VORMEN: het zijn de vier fasen van de taxidermist wanneer hij dieren opzet net zoals verhalen worden opgezet. 

En een verhaal zorgvuldig opzetten, dat kan Sarah Meuleman. 

Wanneer Robin na de lugubere vondst met haar moeder Wini terugkeert naar de plek op het strand is de baby verdwenen. Niemand gelooft het jonge kind met veel verbeelding en de volgende dag besluit haar moeder terug te keren naar de woongroep in Brighton. Maar wat geen aandacht mag krijgen, groeit en wanneer Robin overal een dode baby begint te zien, neemt haar moeder  haar mee naar een psychiater op advies van de school.

Twintig jaar later keert Robin terug naar de Isles of Scilly (spreek uit 'Silly), de eilandengroep, in de Atlantische Oceaan ten zuiden van Engeland, om voorgoed het antwoord op haar vraag te weten te komen.

Het boek is zorgvuldig opgebouwd en we volgen afwisselend drie verhaallijnen die zich afspelen in de zomer van 1968 op de Isles of Scilly wanneer Robin nog een kind is , in 1990 wanneer Robin weer terugkeert naar het eiland en in 2035 in New York waar een jonge vrouw Rebecca bevriend raakt met de bejaarde dame mevrouw Lyntonn. Rebecca is kapster in het blok waar mevrouw Lyntonn woont en terwijl New York kreunt onder een hittegolf vertelt zij haar een verhaal.

De schrijfster weet goed spanning in haar verhaal te brengen en een bepaalde sfeer te scheppen. De gesloten eilandbewoners bijvoorbeeld die allemaal weten van de komst van Robin en haar zo snel mogelijk weer van het eiland af willen.

Er zitten ook veel tegenstellingen in het boek. De sfeer van de eilandengroep is in de zomer zonnig en fotogeniek, met palmbomen en in de winter guur en levensgevaarlijk. Sprookjesachtig en spookachtig. Super veilig als je er woont want de buitenwereld is ver weg maar probeer je als buitenstaander iets van op het eiland boven water te krijgen dan is het een harde en onheilspellende plek. 

Bij de belangrijkste personages in het boek ligt alles onder het stof. 

Over Fabers huis staat er:

'De stank. Ze slaat een hand voor haar mond en neus, de lucht is wrang en klam, de kamer ruikt naar rottend houtwerk, zure melk en blauw brood. De hele ruimte lijkt een vuilnisbelt: geen bank is heel, geen stoel staat recht. Overal zijn hoeken en krochten tot nesten omgebouwd, ingenomen door katten, muizen en konijnen.'

Wanneer Robin haar oude huis binnengaat, lezen we:

'Heel even is ze alles vergeten, is er alleen een hier en nu dat voelt als mijlenver en lang geleden. Dit huis van stof, van schilfers verf en zoveel zand; met luiken die half openstaan en kussens tegen muren waar de grootste kieren zijn.
   Ze draait zich om. De schaarse meubelen in de kamer zijn bedekt met witte lakens. De mollige leunstoel, de ronde tafel: alles staat er nog, onder een laag van spook.'

Mooi geschreven, nietwaar?

Bij de oude vrouw wanneer Rebecca voor het eerst alles in daglicht ziet, staat er:

'Een laag stof rust op de veren, vachten, en ook de kastjes en vloertegels zijn smerig, de ramen lijken in tijden niet meer gelapt.'

Het stof deed mij denken aan de hoeken, gangen en krochten van onze menselijke geest waarin herinneringen diep weggeborgen kunnen liggen als het ware in kasten die bedekt zijn met witte lakens en onze herinnering vervormen tot lagen van spook.

Er zit ook een goede vaart in het boek die mij van in het begin meenam en mij niet meer losliet tot het einde. 

Zeker een aanrader om dit boek te lezen.

Lees ook deze recensie in de Volkskrant.